SI in de zorgverlening of het onderwijs

 

Sensorische Informatieverwerking is de samenwerking tussen onze zintuigen en doelgericht bewegen. Anders verwoord:  Sensorische Informatieverwerking (SI) is het proces van waarnemen van zintuiglijke informatie vanuit onszelf en onze omgeving, om deze informatie vervolgens te kunnen om te zetten in bewegen, handelen en/of gedrag. De sensorische feedback die we daarmee opdoen, zorgt ervoor dat we dit bewegen, handelen en/ of gedrag, vervolgens ook weer kunnen bijsturen/ aanpassen.

Onze zintuigen hebben twee taken: waarschuwen voor gevaar en ons van informatie voorzien. Wanneer onze zintuigen vooral bezig zijn met het waarschuwen voor gevaar kunnen ze ons niet gelijktijdig van informatie voorzien. Het is dan moeilijk om informatie op te nemen, iets te leren en onthouden of de aandacht bij activiteiten te houden. Dit kan er dan ook voor zorgen dat we problemen ondervinden en niet meer adequaat kunnen handelen zoals we graag zouden willen, of het plezier verliezen in onze bezigheden.

Maar welke invloed kan autisme, een verstandelijke beperking of veroudering en dementie op de prikkelverwerking hebben? Wat gebeurt er in de prikkelverwerking bij een burnout, of wanneer er sprake is van NAH of een psychiatrische aandoening?

Wanneer men ouder wordt, gaan een aantal zintuigen in kwaliteit achteruit. We zien minder goed, we horen minder goed en de algehele verwerking van informatie verloopt wat trager. Deze veroudering van de zintuigen heeft invloed op ons bewegen en (komen tot) handelen. Wanneer er daarnaast sprake is van dementie of een andere vorm van NAH, is de verwerking van zintuiglijke informatie weer anders. Informatie wordt anders waargenomen, maar ook de betekenis verlening aan wat men hoort, ziet, voelt, etc. is anders. Doordat tevens de remming vanuit de cognitie (deels)wegvalt, kan er naast problemen in het bewegen en handelen, ook sprake zijn van ongeremd gedrag.

Doel van de cursus

De cursus is bedoeld om zorg of onderwijs professionals (minimaal MBO+ geschoold) kennis en inzicht te geven in de sensorische informatieverwerking, zodat men vervolgens de uitgangspunten van de prikkelverwerking kan toepassen binnen de eigen professionele begeleiding van kinderen of cliënten. De cursist is na de cursus in staat mogelijkheden en beperkingen in de sensorische informatieverwerking te herkennen en deze gericht te observeren en analyseren. De cursist kan de mogelijke sensorische aspecten die een rol kunnen spelen bij de problemen van het kind en/ of de cliënt om te komen tot leren, vaardigheden en activiteiten of sociale participatie, benoemen en integreren binnen de eigen begeleiding van het kind/ de cliënt en vervolgens te integreren in de advisering aan alle betrokkenen.

Voor wie

De cursus is bedoeld voor alle mensen die werkzaam zijn in de zorg of in het onderwijs, zoals: leerkrachten, IB’ers, remedial teachers, sociaal pedagogische hulpverleners, groepsleiders, jeugdhulpverleners, VIG, verpleegkundigen, gedragswetenschappers, vaktherapeuten of andere professionals.

Er worden twee verschillende cursussen aangeboden:
1) een cursus voor mensen werkzaam met volwassenen met een verstandelijke beperking, ouderen en dementie, NAH en/ of GGZ;
2) een cursus voor mensen werkzaam met kinderen met/ zonder autisme en/ of (L)VB.

Het onderscheid tussen de cursussen komt vooral tot uiting bij de vertaalslag naar de verschillende doelgroepen binnen de casuïstiek.

Inhoud
  • De ontwikkeling van Sensorische Informatieverwerking: Theoretische kennis van de zintuigen en het proces van de sensorische informatieverwerking waarbij de cursist leert hoe deze kennis indien nodig geïntegreerd kan worden binnen de eigen professionele werkzaamheden van de cursist. De verschillende manieren van reageren op zintuiglijke informatie komen aan bod. Er wordt gekeken naar de mogelijke invloed daarvan op de alertheid, het (niet) komen tot leren, vaardigheden, gedrag en de sociale participatie binnen de verschillende contexten.
  • Alertheid, regulatie en co-regulatie. De cursist leert weloverwogen zintuiglijke informatie in te zetten om de alertheid te verhogen, te verlagen of te behouden.
  • Theorie wordt afgewisseld met praktijkopdrachten
  • De andere/ afwijkende Sensorische Informatieverwerking ten gevolg van bijvoorbeeld veroudering van de zintuigen, een verstandelijke beperking of autisme en de mogelijke gevolgen van deze manier van verwerking op o.a. de motoriek, de alertheid, het functioneren binnen een klas of woonomgeving, het handelen en de belevingswereld van het kind / de cliënt. Er wordt ingegaan op de mogelijke invloed van deze andere sensorische informatieverwerking op specifieke problemen bij kinderen op school of KDV/ MKD, in bijvoorbeeld de ouderenzorg (vocaal storend gedrag, het dolen (veel rond lopen), problemen in de ADL en slaapproblemen), of de GGZ.
  • De cursist kan de mogelijke betekenis achter het gedrag benoemen, aan de hand van de sensorische mogelijkheden en beperkingen van het kind/ de cliënt en vervolgens uitleg en praktische adviezen geven aan alle betrokken milieus. Het gaat hierbij om advisering aan alle betrokkenen, waarbij dient te worden afgestemd op de sensorische mogelijkheden en beperkingen van het kind/ de cliënt, die een rol spelen bij de hulpvragen gericht op vaardigheden, komen tot leren, handelen en/ of gedrag.
Cursist

Van de cursist wordt verwacht, dat hij/ zij verschillende verwerkingsopdrachten uitvoert. Deze opdrachten variëren van lezen van literatuur tot het observeren en analyseren van video beelden van een kind/ cliënt binnen verschillende contexten. Van de cursist wordt verwacht dat hij/ zij (samen met een mede cursist) een presentatie geeft van een casus van een kind/ cliënt waarbij de Sensorische Informatieverwerking een (belemmerende) rol speelt binnen het bewegend functioneren, komen tot leren en sociaal participeren. Het tonen hoe de sensorische aspecten toegevoegd en geïntegreerd kunnen worden binnen de eigen werksetting én het implementeren van begeleidingsadviezen aan andere betrokkenen wordt hierbij als belangrijk onderdeel gezien.

De kosten van deze studieboeken zijn niet bij het cursusgeld inbegrepen. De totale studiebelasting is 53 uur, dat is 33 uur voor het bijwonen van de lessen en 20 uur voor het uitvoeren van de opdrachten.

Werkwijze

Naast het opdoen van de theoretische kennis, is er vooral veel aandacht voor het verwerken van de theorie naar de praktijk. Er wordt voortdurend een vertaalslag gemaakt van de theorie over de sensorische informatieverwerking, de alertheid en (co-) regulatie, naar de verschillende doelgroepen en het praktisch handelen van de cursisten binnen het eigen werkveld. Dit laatste maakt het vooral een zeer praktische cursus, waardoor het geleerde al direct na het eerste les blok toepasbaar is binnen het eigen werkveld.

Certificaat

Op de laatste cursusdag ontvangt de cursist een certificaat, waarop het aantal studiebelastinguren staat vermeld. Om het certificaat uitgereikt te krijgen moet men minstens 90 procent van de lessen hebben gevolgd en de twee verplichte presentaties hebben uitgevoerd. Indien men door omstandigheden niet in staat is een gedeelte van de cursus te volgen, wordt in overleg met de docenten gekeken naar alternatieven of compensatie mogelijkheden. Blok 1 en 3 dienen volledig gevolgd te worden.

Accreditatie

Voor mensen werkzaam in de (jeugd)hulpverlening is deze cursus geaccrediteerd door het SKJ met 50,5 punten. Voor leraren is deze cursus geaccrediteerd met 53 registeruren.

Voor vaktherapeuten (beeldende -, Dans -, PMT, PMKT, Drama -, Muziek – en speltherapie) is deze cursus geaccrediteerd door de RV met 52 punten.

Voor GGZ agogen, sociaal agogen, maatschappelijk werkers, psychodiagnostisch werkenden, gezinshuisouders en cliëntondersteuners is de cursus door Registerplein geaccrediteerd met 53 punten.

Voor Kinder en Jeugdpsychologen en orthopedagogen- generalist is de cursus door NIP (K&J)/ NVO is de cursus voor herregistratie geaccrediteerd met 33 punten en als opleiding met 41 punten.

Voor verpleegkundigen (deskundigheidsgebieden: Kind, Jeugd, GGZ, Dementie, VG) is de cursus geaccrediteerd met 33 punten door V&V.

Praktische informatie
  • Tijdsduur: 6 dagen, bestaande uit 3 blokken van 2 dagen, verspreid over 3 maanden. De trainingen zijn van 09:30 tot 16:00 uur.
  • Trainers: Esther Fleurbaay en Cor Reusen
  • Aantal deelnemers: minimaal 8 en maximaal 16
  • Plaats: Ermelo
  • Investering: € 1.395,-. Hierbij zijn inbegrepen, scholingsmateriaal (reader, hand out’s), certificering, e-learning, koffie, thee en een lunch.
Cursusdata 

1) Een cursus voor professionals werkzaam met volwassenen met een verstandelijke beperking, ouderen en dementie, NAH of GGZ;

  • Voorjaar 2024: 26 februari en 27 februari, 15 en 16 april, 3 en 4 juni 2024
  • Najaar 2024: 9 september en 10 september, 14 en 15 oktober, 2 en 3 december 2024

2) Een cursus voor professionals werkzaam met kinderen met/ zonder  Autisme en/ of (L)VB;

  • Voorjaar 2024: 7 maart en 8 maart, 18 en 19 april, 6 en 7 juni 2024
  • Najaar 2024: 26 september en 27 september, 7 en 8 november, 19 en 20 december 2024

Aanmeldingsprocedure

U kunt zich aanmelden voor één van de cursussen door middel van het inschrijfformulier. Hiervan krijgt u een inschrijfbevestiging. Bij afmelding tot zes weken voor aanvang van de cursus kan het cursusgeld worden geretourneerd. Daarna is het totale cursusgeld verschuldigd. Bij aanmelding geldt een bedenktermijn van 14 werkdagen vanaf de datum van de inschrijfbevestiging.

SI Zorg en Onderwijs VG sector, Ouderen, dementie, NAH en/ of GGZ

  • Start datum voorjaar 2024: 26 februari 2024
  • Start datum najaar 2024: 9 september 2024

SI Zorg en Onderwijs kinderen met/ zonder autisme en/ of (L)VB

  • Start datum voorjaar 2024: 7 maart 2024
  • Start datum najaar 2024: 26 september 2024